
Rozwój psychosomatyczny każdego młodego człowieka jest uwarunkowany działaniem czynników endo- i egzogennych. W pierwszej grupie dominują czynnik genetyczne, ale także hormonalne oraz własna aktywność organizmu. W czynnikach zewnętrznych znaczenie mają modyfikatory środowiskowe takie jak: klimat, położenie geograficzne, itp. na równie z modyfikatorami kulturowymi, w których skład wchodzą warunki społeczno-ekonomiczne, socjalne i wychowanie. W pełni zdrowe, zadbane dziecko kolejno pokonuje „kamienie milowe”. Do oceny rozwoju małego człowieka zostały stworzone różnego rodzaju skale rozwoju. Autorzy powołują się w nich na cztery podstawowe czynniki: